بلبرینگ یکی از انواع مختلف یاتاقان بوده و با هدف کم شدن اصطحکاک و جلوگیری از خرابی ابزراها و ماشین‌های دارای چرخش مورد استفاده قرار می‌گیرد. ZZ و 2RS دو نوع پرکاربرد بلبرینگ‌ها هستند که در فضاهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور کلی بلبرینگ می‌تواند اصطحکاک و فشار را از روی دیگر قطعات کم کند و عمر آنها را افزایش دهند.
بلبرینگ 2RS چیست؟
در پوشش بلبرینگ 2RS از پلاستیک استفاده شده که از وارد شدن گرد و خاک و دیگر آلودگی‌ها به داخل آن جلوگیری خواهد کرد. ویژگی مهم دیگری که این بلبرینگ دارد، جلوگیری از ورود رطوبت به درون محفظه بلبرینگ است. همین موضوع باعث شده تا از بلبرینگ 2RS در ماشین آلات صنعتی و کشاورزی به راحتی استفاده شود. گریس و روغن موجود در داخل محفظه درونی بلبرینگ 2RS سبب شده تا این قطعه نیازی به روانکاری، بررسی و نگه‌داری سخت نداشته باشد.
بلبرینگ ZZ چیست؟
یکی از مواردی که باعث تنوع در تولید بلبرینگ‌ها میشود نوع پوشش آنهاست. بلبرینگ ZZ جزو بلبرینگ‌های شلیر عمیق بوده که در دو طرف خود پوشش فلزی دارد. کاربرد اصلی و عمده این بلبرینگ‌ها در فضاهایی است که امکان نفوذ گرد و خاک به داخل محیط درونی بلبرینگ زیاد باشد؛ در نتیجه از پوشش فلزی استفاده میشود تا گرد و خاک و آلودگی به درون محفظه نفوذ پیدا نکند. البته به یاد داشته باشید پوشش فلزی در اطراف این دسته بلبرینگ‌ها تنها از ورود گرد و خاک به داخل محفظه جلوگیری خواهند کرد و اصلا گزینه خوبی برای جلوگیری از ورود رطوبت نیستند. همچنین این نوع از بلبرینگ با روغن گریس کاملاً پر شده و دیگر نیازی به روانکاری قطعه نخواهید داشت.
تفاوت بلبرینگ ZZ با 2RS در چیست؟
بلبرینگ‌های ZZ در اصل همان بلبرینگ شیار عمیق هستند که با واشرهایی فلزی در هر دو سمت و یا کاسه نمد فلزی از جنس ورقه‌های استیل داشته، در فضاهایی با درجه حرارتی بیشتر از 100 درجه سانتی گراد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع از بلبرینگ‌ها تحمل بسیار زیادی در تحمل دما دارند. بلبرینگ 2RS به علت استفاده از واشرهای پلاستیکی در هر دو سمت، قابل استفاده در محیط‌های دارای رطوبت است. همچنین وجود مواد عدم خوردگی در این بلبرینگ وجود دارد که به راحتی در همه محیط‌ها قابل استفاده است.
-
مقایسه مقاومت در برابر گرد و غبار و رطوبت
بلبرینگ‌ها به علت استفاده از یک نوع پوشش مناسب در دو سمت خود قابلیت این را دارند که از ورود گرد و خاک و هر نوع آلودگی به محفظه درونی جلوگیری کنند. دو بلبرینگ 2Z و 2RS به ترتیب با داشتن پوشش‌های فلزی و پلاستیکی در هر دو سمت خود، از ورود گرد و خاک به درون محفظه‌های درونی قطعات جلوگیری خواهند کرد؛ اما در این بین بلبرینگ 2RS با داشتن پوشش پلاستیکی به راحتی می‌توانند از ورود رطوبت به درون محفظه جلوگیری کنند. البته بلبرینگ ZZ به علت پوشش فلزی سریع دچار زنگ زدگی شده و این موضوع باعث فرسودگی قطعه خواهد شد.
-
پوشش انواع بلبرینگ از لحاظ (پوشش Z- پوشش RS- بدون پوشش)
بلبرینگ‌های بدون پوشش در مکان‌هایی قرار می‌گیرند که بلبرینگ درون محفظه‌ای باشد که از وجود گرد و خاک و هر آلودگی در امان باشد. معمولا این نوع از محفظه‌ها با روانکاری‌های خوبی مانند گریس و روغن پر شده‌اند. در این حالت بلبرینگ کاملاً درون این‌ها غوطه ور شده و روانکاری میشود.
اگر از بلبرینگ در مکانی استفاده شود که امکان نفوذ گرد وخاک و هر نوع آلودگی به درون بلبرینگ وجود داشته باشد، باید حتماً از بلبرینگ‌هایی با پوشش مناسب استفاده شود. این بلبرینگ‌ها دارای پوشش فلزی بوده و نمی‌گذارند آلودگی‌ها درون بلبرینگ نفوذ کرده و در کار آن خللی ایجاد کنند. درون محفظه این دسته از بلبرینگ‌ها از گریس پر شده و نیاز به روانکاری ندارند. این دسته از بلبرینگ‌ها نه تنها آلودگی، بلکه رطوبت را هم به درون خود راه نمی‌دهند.
سومین نوع از بلبرینگ‌ها از لحاظ پوشش و محافظت، بلبرینگ‌های با پوشش لاستیکی هستند که اجازه ورود گرد و خاک و آلودگی و رطوبت به درون محفظه را نمی‌دهند. گریس موجود در آنها شما را از شر روانکاری خلاص می‌کند. البته به یاد داشته باشید این بلبرینگ‌ها برای مکان‌هایی که حرارت بالاست، نباید استفاده شوند؛ زیرا بلبرینگ دچار خرابی خواهد شد.
مزیت و معایب بلبرینگ 2RS و ZZ
بلبرینگ شیار عمیق یا ZZ دارای مزایای خاصی بوده:
- قابلیت دسترسی راحت
- جلوگیری از ورود گرد و خاک به درون محفظه درونی
- پیدا نکردن افزایش دما به علت اصطحکاک
- تولید نکردن اصطحکاک اضافی
- قابلیت لمس
- قابلیت استفاده در حداکثر سرعت مجاز
- درزبندی خوب در مواجه بت نشتی روغن و مقاومت بالا
- عدم نیاز به نگه‌داری و تعمیر در طولانی مدت
بلبرینگ 2RS در بیشتر صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد و مزایای خاصی دارد:
- ممانعت از ورود گرد و خاک و هر آلودگی
- ممانعت از ورود رطوبت و آب به درون محفظه
- مقاومت زیاد در مواجه با بالا رفتن دما
- مقاومت در مواجه با مواد خورند
- عدم به نیاز نگه‌داری و تعمیر در مدت زیاد
با در نظر گرفتن تمامی معایب و مزایای بلبرینگ‌ها در صنایع مختلف به علت پوشش آنها باید درنظر داشت که معایبی هم به همراه دارند. بلبرینگ ZZ به دلیل وجود روغن یا گریس در محفظه درونی و وجود پوشش فلزی در هر دو طرف بلبرینگ امکان گریس کاری دوباره وجود ندارد. برای انجام این کار باید آب بند تعویض شده و یکی از معایب مهم این نوع بلبرینگ بشمار می‌رود. علاوه‌بر این درزبندی خوبی نداشته و در برابر ورود گرد و خاک مناسب نبوده و عدم امکان برداشتن واشر و تعویض آن نداشته و تعویض نشدن آن در صورت خراب شدن وجود نخواهد داشت.
یکی از معایب بلبرینگ‌های 2RS، آب بندی شده و دارای واشر پلاستیکی بوده و از تولید اصطحکاک زیاد جلوگیری می‌کند. اصطحکاک زیاد به دلیل سایش قفسه و ساچمه‌ها در مقایسه با بلبرینگ واشر فلزی بیشتر است. این بلبرینگ‌ها مقاومت اصطحکاک بیشتری دارند.
آیا می توان بلبرینگ 2Z را به جای 2RS استفاده کرد؟
برای اینکه بدانید این امکان وجود دارد یا نه باید به نوع و نیاز پروژه توجه نمایید تا انتخاب خوبی داشته باشید. به طور کلی زمانی که افزایش دما و حرارت روی آب بندی لاستیک تأثیری نداشته باشد و همینطور بلبرینگ نیاز داشته باشد که درون یک قطعه دیگر تزریق شود می‌توان دو بلبرینگ ZZ و 2RS را جای هم گذاشت.
کدام نوع از بلبرینگ را نمی توان به صورت مجدد گریس کاری کرد؟
روانکاری بلبرینگ‌ها برای چرخش راحت‌تر و داشتن عملکرد بهتر انجام میشود. هر دو بلبرینگ ZZ و 2RS دارای محفظه‌هایی پر شده از گریس و روغن هستند که دیگر نیازی به روانکاری در زمان خرید ندارند. تفاوت این دو در آن بوده که بلبرینگ 2RS بعد از تمام شدن روغن نیاز به روانکاری فوری دارد. البته بلبرینگ ZZ بعد از مدت زیادی نیاز به روانکاری دارد.
سخن پایانی
بلبرینگ‌ها قطعات کاربرید هستند که در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای کم کردن اصطحکاک موجود و پیشگیری از فرسودگی و ساییش دو قطعه متحرک روی هم، بلبرینگ‌ها گزینه خوبی هستند. بلبرینگ‌ها با توجه به نوع پوششی بودن در هر صنعتی قابل استفاده خواند بود. دو بلبرینگ ZZ و 2RS پرکاربردترین آنها هستند. هر کدام از این بلبرینگ‌ها ویژگی‌های مختص به خود را دارند که می‌توان از آنها به راحتی استفاده کرد.
